Çin’in dar gövdeli yolcu uçağı COMAC C919’un Avrupa’da sertifikalandırılması, beklenenden çok daha uzun sürecek. Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) Direktörü Florian Guillermet, C919’un Avrupa sertifikasını en erken 2028 yılında alabileceğini açıkladı.
Fransız L’Usine Nouvelle gazetesine verdiği röportajda konuşan Guillermet, “C919’un 2025’te sertifikalandırılması mümkün değil. Çinli üretici COMAC, 3 ila 6 yıl daha beklemek zorunda kalacak” ifadelerini kullandı. COMAC daha önce 2025’te sertifika almayı hedeflediğini açıklamıştı. Ancak EASA, uçağın tasarımının, sistemlerinin ve uçuş performansının kendi standartlarına göre ayrı ayrı doğrulanması gerektiğini belirtti.
EASA ile COMAC arasındaki iş birliği yaklaşık dört yıl önce başladı. Bu sürenin özellikle son iki yılında verimli çalışmalar yürütüldüğü ifade ediliyor. EASA yetkilileri, C919’un yapısal tasarımının ve kritik bileşenlerinin bağımsız testlerden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
Şu anda C919, General Electric, Safran ve Honeywell gibi Batılı şirketlerin geliştirdiği motorlar ve sistemlerle donatılmış durumda. Ancak son dönemde jeopolitik gelişmeler nedeniyle Çin, Amerikan ekipmanlarını Avrupa menşeli veya yerli çözümlerle değiştirmeyi planlıyor.
EASA, COMAC’ın şeffaf yaklaşımı ve teknik ilerlemelerini takdir ettiğini belirtirken, Avrupa sertifikasının özellikle Asya, Afrika ve Latin Amerika pazarlarında C919’un önünü açabileceğini öngörüyor. Öte yandan, Batı pazarlarına girişin uzun vadeli bir hedef olarak kaldığı vurgulanıyor.
COMAC, 2024 yılında 13 adet C919 teslimatı gerçekleştirdi. 2025 hedefi 30 uçak olurken, beş yıl içinde yıllık üretim kapasitesinin 150 uçağa çıkarılması planlanıyor. Şu anda C919 için yaklaşık 1000 adet sipariş bulunuyor; bu, küresel orta menzilli uçak pazarının %10’una denk geliyor. Ancak Avrupa sertifikası olmadan bu hedeflerin büyük ölçüde iç ve bölgesel pazarlarla sınırlı kalacağı değerlendiriliyor.
