Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), 25 Aralık 2024 tarihinde meydana gelen Azerbaycan Hava Yolları kazasının kapsamlı, tarafsız ve şeffaf bir şekilde soruşturulmasını istedi. IATA, soruşturmanın, Chicago Sözleşmesi’nin 13. Ek’inde belirtilen kurallara uygun olarak yürütülmesi ve kazadan sonraki 30 gün içinde bir ara rapor yayımlanması gerektiğini vurguladı.
IATA Genel Direktörü Willie Walsh, kazada hayatını kaybeden 38 kişi ve hayatta kalanlar için derin üzüntülerini dile getirerek şunları söyledi: “Kaybettiklerimizin ailelerine ve yakınlarına başsağlığı diliyoruz. Bu trajedinin nedenlerini öğrenmek ve bir daha yaşanmaması için gerekli adımları atmak, onlara olan borcumuzdur.”
Kaza, Rusya hava sahasında, askeri operasyonların bulunduğu bir bölgede meydana geldi. Hem Rusya hem de Azerbaycan hükümetleri, kazanın bu bölgede gerçekleştiğini doğruladı. Walsh, bu durumun soruşturmanın önemini daha da artırdığını belirtti: “Sivil uçaklar asla askeri operasyonların hedefi olmamalıdır. Hükümetlerin açıklamaları, Azerbaycan Hava Yolları uçuş 8243’ün muhtemelen askeri operasyonların kurbanı olabileceğini gösteriyor. Bu nedenle uluslararası yükümlülükler çerçevesinde hızlı ve şeffaf bir soruşturma yapılmalı. Eğer kazanın sorumluluğu savaşan taraflarda ise, suçlular adalet önünde hesap vermelidir.”
IATA, Ekim 2024’te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ni, devletlerin çatışma dönemlerinde dahi sivil havacılığı ve altyapısını koruma yükümlülüklerine dikkat çekerek uyarmıştı. Bu yükümlülükler arasında, Cenevre Sözleşmesi Protokolü’nün 48. Maddesi ve Chicago Sözleşmesi’ndeki sivil uçak ve yolcuların korunması, sivil uçaklara karşı güç kullanılmaması gibi hükümler yer alıyor.
